Doç.Dr. Tuğba Özkök Akbulut

Egzama Tedavisi

Egzama, ciltte kaşıntı, kızarıklık, kuruluk, kabarma ve çatlama ile kendini gösteren yaygın bir deri hastalığıdır. Erken dönemde su dolu kabarcıklar ve sulanma, ilerleyen süreçte ise deri kalınlaşması, kabuklanma ve kuruluk gibi belirtiler görülebilir. Egzamanın her evresinde kaşıntı sıkça eşlik eder ve bu durum hastaların yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.
 
Egzama, tek bir hastalık değil, farklı nedenlerle ortaya çıkabilen bir grup dermatolojik rahatsızlığın ortak adıdır. İşte en sık görülen egzama türleri ve özellikleri:

Egzama Çeşitleri Nelerdir?

1. Kontakt Egzama (Kontakt Dermatit)
 
Sebep: Cilt, tahriş edici veya alerjik maddelerle doğrudan temas ettiğinde ortaya çıkar.
İrritan Kontakt Dermatit: Sabun, deterjan, dezenfektan, boya ve kimyasallar gibi maddelerle temas sonucu gelişir.
Alerjik Kontakt Dermatit: Nikel, lateks, makyaj malzemeleri ve parfümler gibi alerjenlere karşı bağışıklık sisteminin tepki vermesiyle oluşur.
Belirtiler: Temas bölgesinde kızarıklık, kaşıntı, pullanma ve bazen kabarcıklar gelişebilir.
Tedavi: En önemli adım, tahrişe veya alerjiye neden olan maddelerden kaçınmaktır. Cilt nemlendirilerek korunmalı, gerektiğinde dermatolog tarafından topikal (krem) veya sistemik ilaç tedavisi başlanmalıdır. Alerjik egzama vakalarında Patch Testi (Deri Yama Testi) ile alerjenler tespit edilebilir.
 
2. Seboreik Dermatit (Yağlı Egzama)
Sebep: Yağ bezlerinin fazla çalışması, genetik yatkınlık ve stres.
Belirtiler: Saçlı deri, burun kenarları, kaşlar, kulak arkası ve göğüs bölgesinde kızarıklık, kaşıntı, pullanma ve yağlı kabuklanmalar ile kendini gösterir.
Tedavi: Tamamen geçmez, ancak kontrol altına alınabilir. Özel şampuanlar, topikal antifungal kremler ve kortizonlu losyonlar ile belirtiler hafifletilir. Stres yönetimi, hastalığın şiddetini azaltmada önemli rol oynar.
 
3. Atopik Dermatit
Sebep: Genetik yatkınlık ve bağışıklık sistemi hassasiyeti.
Belirtiler: Bebeklerde yanaklar, saçlı deri, kol ve bacaklarda; çocuk ve yetişkinlerde dirsek içleri, diz arkaları, ense ve göz çevresinde kuruluk, kaşıntı ve kızarıklık şeklinde ortaya çıkar.
Ek Riskler: Atopik dermatiti olan kişilerde astım ve saman nezlesi gibi alerjik hastalıklara yatkınlık daha fazladır.
Tedavi: Kesin bir tedavisi yoktur, ancak cilt bariyerini güçlendiren nemlendiriciler, kortizonlu kremler, bağışıklık düzenleyici ilaçlar ve antihistaminikler ile belirtiler kontrol altına alınabilir.
 
4. Numuler Egzama
Sebep: Belirli bir nedeni yoktur, genellikle kuruluk ve bağışıklık faktörleri ile ilişkilidir.
Belirtiler: El, kol ve bacaklarda yuvarlak, madeni para şeklinde kızarık, kaşıntılı lezyonlar ile kendini gösterir.
Tedavi: Nemlendirici kremler, kortizonlu ilaçlar ve gerektiğinde antihistaminikler kullanılarak hastalık kontrol altına alınır.
 
5. Asteatotik Egzama
Sebep: Sık banyo yapma, yaşlanma ve cildin doğal yağ dengesinin bozulması.
Belirtiler: Ciltte çatlamalar, pullanma ve şiddetli kaşıntı görülür.
Tedavi: Cildi kurutmayan sabunlar ve yoğun nemlendiriciler kullanmak önemlidir. Gerekirse dermatolog önerisiyle ilaç tedavisi eklenebilir.
6. Stres Egzaması
Sebep: Aşırı stres, kaygı bozukluğu ve psikolojik faktörler.
Belirtiler: Yüz, eller ve vücudun farklı bölgelerinde kızarıklık, kaşıntı ve kuruluk görülür.
Tedavi: Stres yönetimi ön planda olmalıdır. Nemlendirici kremler ve kaşıntıyı önleyen ilaçlar belirtileri hafifletir.

Egzama Tedavisi Nasıl Yapılır?

Egzama tedavisinde en önemli hedef tetikleyici faktörleri kontrol altına almak ve cilt bariyerini güçlendirmektir. Tedavi sürecinde:

  • Tahriş edici veya alerjik maddelerden kaçınılmalı
  • Cilt düzenli olarak nemlendirilmelidir
  • Deterjan, sabun, parfüm gibi kimyasallardan uzak durulmalıdır
  • Diyet, stres yönetimi ve uyku düzeni gibi yaşam tarzı değişiklikleri yapılmalıdır
  • Gerektiğinde dermatolog önerisiyle topikal veya sistemik ilaç tedavileri kullanılmalıdır
  • Egzama belirtileri yaşıyorsanız, erken teşhis ve kişiye özel tedavi planı oluşturmak için kliniğimize başvurabilir, detaylı bilgi ve randevu alabilirsiniz.
  • Bu yazı egzama hakkında temel bilgi sunar; ancak tanı ve tedavi için bir dermatoloji uzmanına başvurulması önemlidir.